ECHELON:

Echelon; Amerika ağırlıklı olmak üzere Hollanda, Türkiye gibi bazı NATO ülkelerinin de dahil olduğu bir elektronik izleme sistemidir. Bu sistem, dünya üzerindeki her türlü (telefon, teleks, faks, Internet, gibi) iletişimi izleme yeteneğine sahiptir. İzleme gerektiğinde dinlemeye dönüşmektedir. Şöyle ki; bilgisayar sistemine girilmiş bazı anahtar kelime ve cümleler tespit edildiğinde sistem bunları kayda almakta ve daha sonra ilgili personelce bu kayıtlar incelenmektedir. Anahtar kelimelere örnek vermek gerekirse; "öldürmek", "bombalamak", "örgüt" vs...Bu anahtar kelimeler pek tabii olarak çeşitli dillerdeki karşılıkları ile sisteme yüklenmektedir. Örneğin yukarıdaki kelimelerin geçmesi dolayısıyla bu sayfa sistemin kaydına büyük ihtimalle girmiştir.

Haberleşme trafiğinin günümüzde ulaştığı boyut dikkate alındığında, izleme için çok gelişmiş bilgisayar sistemlerinin kullanılması gerektiği ortaya çıkar. Ve aynı zamanda anahtar kelimelerin kullanılma sebebini de. Anahtar kelimeler, seçilmiş hedefler üzerine yoğunlaşma dışında, izleme ağına takılan şüpheli durumların tespitini sağlar.

Echelon Sistemi, uluslararası alanda bankalar aracılığıyla yapılan her türlü para hareketlerini izlemekte de kullanılmaktadır. Abdullah Öcalan' ın yakalanıp Türkiye' ye getirilmesi sürecinde; cep telefonu yoluyla yerinin belirlenmesinde Echelon Sistemi' nden yararlanıldığı çeşitli kaynaklarca iddia edilmiştir.

Sisteme yönelik en büyük suçlamalar Batı Avrupa ülkelerinden gelmiştir. Bu ülkeler sistemin Amerikan şirketleri lehine bazı uluslararası ihalelerde kullanıldığını ifade etmişlerdir. Bunu sonucunda Avrupa Birliği organlarınca sistem incelemeye alınmıştır. Bu yönde basından aldığımız bir haberi aşağıda aktarıyoruz:

"Elektronik casusluk ağına kontrol

Amerika Birleşik Devletleri'nin Elektronik Casusluk Ağı Echelon,
Avrupa Birliği tarafından inceleme altına alındı.
Birliğin Teknik ve Bilimsel araştırmalar bölümü tarafından
hazırlanan rapora göre, dünyadaki her türlü elektronik haberleşmeyi
izleyebilen Echelon sistemine bağlı olarak Türkiye'de de iki yer istasyonu bulunuyor.
Soğuk savaş döneminde kurulan ve dünyadaki her türlü telefon,
teleks, faks, elektronik mektup haberleşmesini izleyebilen
Echelon sistemiyle ilgili rapor 144 sayfadan ve beş bölümden oluşuyor.
Rapora göre, uydular ve yer istasyonlarından oluşan Echelon sistemi içinde,
Türkiye'de de iki tane yer istasyonu bulunuyor.
Bu istasyonlardan biri Amerikalılar ve İngilizler tarafından işletiliyor.
Karamürsel'de bulunan bu istasyon 1964 yılında kuruldu.
Diğer istasyonun ise Diyarbakır'da bulunduğu ve Amerikalılar tarafından
işletildiği belirtiliyor. Avrupa Birliği'ndeki kaynaklar,
her iki istasyonda 32 metre çapında birer çanak anten bulunduğunu
ve Türkiye'nin Echelon sisteminde kilit bir rol oynadığını söylüyor.
Aynı kaynaklar, özellikle soğuk savaş sonrasında Türkiye'deki istasyonların
daha da faal duruma geçtiğini vurguluyor. Rapor, Avrupa Parlamentosu'nun
özgürlükler, vatandaşlık hakları, adalet ve içişleri komisyonunda değerlendirilecek.
Eğer gerek görülürse konu genel kurula getirilecek ve konuyla ilgili
bir araştırma komisyonu kurulacak."


Bir kere haber kendi içinde çelişkilidir; zira ilk kısımda sistemin Amerikalılara ait olduğu söylenirken, makale içinde istasyonlardan birinin İngilizler tarafından işletildiği öne sürülmekte. Ayrıca Amerikalıların geçtiğimiz yıllarda Karamürsel' deki istasyonlarını da tasfiye ettiklerini belirtmek isteriz.

Echelon veya bir başka sistem, ancak şu bir gerçek ki dünyada tüm devletler gerek kendi vatandaşlarını gerekse diğer ülkeleri olanakları ölçüsünde izlemektedirler. Bunlar ulusal güvenlik gibi ulvi bir amaçla yapılırken, kişisel hak ve özgürlükler yine onları korumakla yükümlü devletler tarafından ihlal edilmektedir.