KAFKAS KRONOLOJİSİ
3000 Kimmerlerin (Çerkeslerin ilk ataları) tarih sahnesinde görünmeleri
VII. yy. Klasik eski çağda adı Pagry olan bugünkü Gagra kentinin Grekler tarafından kurulması.
V. yy. Adigelerin ataları olan Sind'lerin Gorgippa kenti başkent olmak üzere Cite Devleti kurmaları.
IV - XIV yy. Adıgelerde feodalizmin tedricen oluşması süreci.
IV yy. Hristiyan dininin Kafkasya'da yayılmaya başlaması.
374 Çerkeslerin barbar Hun saldırılarına uğramaları ve K. Kafkasya'nın yakılıp yıkılması.
V yy. "ADIGE" adının ilk defa ortaya çıkması ve kullanılmaya başlanması.
VI. yy. Abhazya'nın Bizans'a bağlanması.
746 II. Ansabadze Lewan'ın Abhaz-Gürcü krallığını kurması.
780 Abhaz lideri II. Tatas'ın Bizans'dan ayrılarak Abhaz krallığını yeniden kurması.
IX. yy. Abhaz krallığının Laz krallığını içine alacak şekilde genişlemesi.
X. yy. Tek dil konuşan Adige halkının oluşması.
XIII-VV yy. Katolik mezhebinin Kafkasya'ya yayılması.
25 Mart 1382 Mısır'da Çerkes Kölemen devletinin kuruluşu.
1396 Timur'un Kafkasya'yı tamamen yakıp yıkması.
31 Ağustos 1561 Kaberdey prensi Temiyruko'nun kızı Gosenay'ın Çar IV. Ivan ile politik evlilik yapması.
XVIII. yy. Abhazya'nın üçe bölünmesi. Abhazya'da iç savaşın başlaması.
1725 - 1728 Abhazların Osmanlı egemenliğine karşı ayaklanmaları
1732 Rus birlikleri Çeçen topraklarına girdi.
1778 Osmanli imp. kıyı Adigelerine ilgi duymaya başlaması
1785 Uşurma liderliğinde 6 yıl sürecek Çeçenistan isyanı başladı
1791 Osmanlı Devleti'nin desteklediği başkaldırı sonunda lider Uşurma, Anapa'da Ruslar tarafından tutsak edildi. Binlerce Çeçen, Çerkez ve Türkler'e sığındı.
1801 Doğu Türkistan'ın Rusya'ya katılmasıyla Kafkasya büyük önem taşımaya başladı. Çeçenler'in Rus yayılmacılığını önlediği ve tehlike arzettiği telaffuz edilmeye başlandı.
1810 İnguşlar Rus egemenliğine alındı.
1818 Ruslar Çeçen topraklarında askeri anlamda yerleşim birimleri kurmaya başlayıp, Groznaya Kalesi'ni inşa ettiler.
1830 Gazi Muhammed yani Gazi Molla Müslümanlar'ın imamı ilan edildi. İmam bütün kafkasya uluslarına "cihad" çağrısı yaptı.
1832 Cihad sırasında Gazi Molla öldürüldü.
1834 Gazi Molla'nın yerine geçen Hamza Bey Hunzak'ta vuruldu. Şeyh Şamil dini ilkelere dayalı bir düzen kurdu.
1835 Ruslar köleleik rejimini resmen kaldırdı. Fakat Dağistan'da hiç bir yenilik yapmadı, Kuzey Kafkasya'da derebeylerinin desteğini almak çabasını güçlendirdi.
Eylül 1839 Üç vatan haininin ölüm cezası ile cezalandırılmaları.
1840 Dağlılar kuvvetlerini yeniden birleştirip Ruslara karşı harekete geçtiler.
1842 Şeyh Şamil'in ilk kez naibi Haci Mehmet'i Abedzech'lere göndermesi.
1843 Şeyh Şamil Ruslar'a karşı büyük başarı kazandı ve Ruslar'a yenilgiyi kabul ettirdi.
1849 Şeyh Şamil'in ordusu dağlık bölgenin batısında sıkıştırıldı.
1850 Dağistanlı Kunta Hacı'nın mezhebi Çeçenler arasında bölünmeye sebep oldu.
1 Ocak 1851 Nalçik'de ilk kez Çerkes okulunun açılması.
1859 Şamil Kafkasya genel valisi General Baryatinski tarafından teslim alındı ve Çeçenistan, Ruslar'ın eline geçti.
1860 - 1861 Kaberdey nüfusunun 1/8'inin Osmanlı topraklarına gitmesi.
Şubat 1864 Trabzon'a giden Çerkes göçmenlerin sayısı 10.000'i bulur.Bunların 3000'i ölür.
Mart 1864 Subes nehrinde 100'e yakın savaşçı teslim olmalarına rağmen öldürülür.
Mayıs 1864 Çerkeslerden boşalan yerlere Azof'dan getirilen Kazakların yerleştirilmesi.
Haziran 1864 35.000 Çerkes'in Avrupa'ya getirilmesi. Ağustos Osmanlı topraklarına göç eden Adıgelerin sayısı 400.000'ne ulaşması Eylül'de Samsun'a çıkan Adıgelerden yaşayanların sayısı 60.000 ölüler ise 70.000
31 Temmuz 1864 Köle alım satımının Çar tarafından yasaklanması.
8 Ağustos 1864 Adıge feodal beylerinin köleleri serbest bırakmaları
1870 Abhazya'da çarın emri ile köleliğin resmen kalkması
27 Şubat 1917 Rus çarlığının çöküşü ve Çar II. Nikola'nın tahtdan indirilmesi.
Mayıs 1917 Dağlı Halkları Birliği Merkez Yürütme Kurulunun seçilmesi
1918 İstanbul'da "Çerkes Kadınları Teavun Cemiyeti" nin kurulması.
11 Mayıs 1918 Kuzey Kafkasya Cumhuriyetinin kurulması.
1 Nisan 1923 İlk Adıgey Özerk Bölgesi Anayasasının hazırlanması.
1936 Çeçen İnguş Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu.
1944 Cumhuriyet dağıtıldı ve toprakları Sovyetler Birliği'nin Grozni Bölgesi'ne bağlandı.
1957 Çeçen İnguş Özerk Cumhuriyeti yeniden kuruldu ve sürgündeki Çeçenler'in yurtlarına dönmelerine müsaade edildi.
5 . 11 . 1977 Türkiye'de Kuzey Kafkas Kültür Derneklerinin federsyonlaşma düşüncesine ve çalışmalarına darbe vurmak için, Ankara Kuzey Kafkas Kültür Derneği'ne silahlı saldırı yapılması. Tsey Mahmut Özden'in öldürülüşü.
14 Ağustos 1992 Abhazyanın Gürcistan tarafından işgali
11 Aralık 1994 Çeçenistan'ın Ruslarca işgali
