Başbakan'ın borsa müjdesi, fındık ve çay üreticisini sevindirdi
| Başbakan'ın borsa müjdesi, fındık ve çay üreticisini sevindirdi | |
| Dünya fındık üretiminin yüzde 70'ini, ihracatının ise yaklaşık yüzde 80'ini elinde bulundurmasına rağmen uluslararası fındık ticaretinin Almanya Borsası'ndan yönlendirilmesi, Türkiye'yi harekete geçirdi. Başbakan Tayyip Erdoğan'ın CNN Türk Televizyonu'nda yaptığı açıklamada, fındık ve çay borsalarının kurulacağı müjdesini verdi. Başbakan'ın açıklaması, fındık üreticileri tarafından memnuniyetle karşılandı. | |
 | ||||
| ||||
Önemli fındık üretim merkezlerinden Ordu'nun Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ömer Aydın, borsa kurulması kararını desteklediklerini belirterek, fındık ağacı dikilen arazilerin bölünmemesi için de tedbir alınmasını istedi. Aydın, "Ovalara dikilmiş ve sökülmesi gereken ağaçlarla ilgili karar çıktı; ancak uygulanmıyor. Kaliteli üretim için bunların sökülmesi gerekiyor." dedi. Borsanın kurulması halinde üreticinin kendi fındık fiyatını belirleyeceğini vurgulayan Fiskobirlik Başkanı Yaşar Pamuk da, "Fındık borsası kurulursa fındık fiyatlarını iç piyasa belirler. Bu da fiyatların yüksek seyretmesi ve üreticinin rahata ermesi demektir. Fındık borsası ile yetinilmemeli ve lisanslı depoculuğun da kurulması gerçekleştirilmelidir." şeklinde konuştu. Giresun Ziraat Odası Başkanı Özer Akbaşlı ise borsanın büyük yatırım olduğunu ve devlet desteğinin gerektiğini kaydetti. Giresun Ticaret Borsası Başkanı Karadere de borsanın altyapısının hazır olduğunu ifade ederek, "Fındık borsasıyla alakalı yasa Meclis'ten geçti. Borsanın kurulması fındıkta sorunları çözmez, borsa ile birlikte kademeli olarak lisanslı depoculuk ve fındık ihtisas borsasının da kurulması gerekmektedir." diye konuştu. Almanya, fındık üretimi yapmamasına rağmen tek başına dünya fındık ihracatının yüzde 10'unu gerçekleştiriyor. Bunu da fındık üreticisi ülkelerden alarak yapıyor. Üretici konumda olan ülkelerdeki fındık fiyatlarını istediği gibi belirleyen Almanya, bundan kâr ettiği gibi fındık üzerine kurduğu çikolata ve şekerli gıda sanayii ile de ekonomisini güçlendiriyor. Fındık ihraç eden ülkeler sıralamasında Türkiye, İtalya'dan sonra üçüncü sırada yer alıyor. Bugüne kadar göreve gelmiş hükümetlerin Türkiye'de fındık borsası kurma yönünde somut adımlar atamaması, üretilen fındığın uluslararası piyasalarda ucuz işlem görmesine sebep oluyor. Bulgaristan, İtalya, Romanya, Arjantin, Almanya, Gürcistan ve Azerbaycan'ın fındık üretmeye başladığını ifade eden Ordu Ticaret Borsası Başkanı Necdet Gürsoy, hükümeti duyarlı davranmaya davet etti. Gürsoy, "Borsa kurulursa fındığı daha kaliteli üretmeye başlayacağız. 100 kilo fındığı 90 kiloya satma dönemi bitip kantarla ticaret dönemi başlayacak." dedi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yunus Pınar da bir süre önce yaptığı açıklamada, uluslararası düzeyde fındık borsası kurulmasının kaçınılmaz olduğunu kaydederek, Almanya ekonomisinin büyümesinde Türk fındığının önemli bir katkısının bulunduğunu açıklamıştı.
Türkiye'de 600 bin hektarda her yıl ortalama 700 bin ton fındık üretiliyor. Yaklaşık 50 bin üreticinin yetiştirdiği fındık, sektöründe 4 milyon kişiye iş imkanı sağlıyor. 2004 yılında 271 bin ton iç fındık ihraç eden Türkiye, bundan 1,2 milyar dolar döviz sağladı. 2005'te ise yüzde 58 artışla 209 bin ton iç fındık ihracatından 1,9 milyar dolar gelir elde edildi. Fındığın iç pazardaki tüketimi ise toplam tüketim içinde yüzde 10 civarında. Fatih Yalçıner, Yasin Çanakçı, Yafes Kurt; Samsun, Giresun, Ordu
'Kaçak çayın gelişine engel olur'
Başbakan Tayyip Erdoğan'ın, kurulacağını açıkladığı 'çay borsası'nın, Türkiye'ye kaçak yollarla giren kalitesiz çayın önüne geçeceği belirtiliyor. Sektör temsilcileri, bunun da Türk çay sektörünün iç pazarda 40 ton civarında yeni pazar kazanması anlamına geleceğini dile getiriyor. Rize Ticaret Borsası Başkanı Tahsin Sancak, üreticilerin yabancı menşeli kalitesiz çayların yurda girişinden muzdarip olduğuna dikkat çekerek, "Bunun önüne geçildiği zaman yerli çayın satışı kolaylaşacaktır. Bundan da hem satıcı, hem tüketici hem de üretici faydalanacaktır." dedi. 'Çay borsası'nın uzun süredir gündemlerinde olduğunu kaydeden Sancak, yeni yapılan RTB binasında çay borsası için gerekli fiziki ve teknik altyapıyı kurduklarını söyledi. Rize Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ömer Faruk Ofluoğlu, kararın çay sektörü için geç kalınmış bir adım olduğunu ifade etti. MÜSİAD Rize Şube Başkanı Mehmet Erdoğan, çay borsasının çay sektörüne 40 bin ton civarında bir pazar kazandıracağı görüşünde. Erdoğan, "Türk çayının rekabet gücünün artırılması için tarımda, sanayide, pazarlama alanlarında yeniden yapılanmaya ihtiyaç vardır." şeklinde. konuştu. Hasan Demir, Rize
