MENAPOZ NEDİR?
Kadınlarda adet görmenin kesilmesine denir. Etnik, coğrafi, sosyokültürel nedenlerle menapoza giriş yaşı değişsede ortalama 40 – 50 dir. 40 yaş altında adetten kesilme erken menapoz olup tüm menapozların %1’dir. BELİRTİLER NELERDİR? Menapoz birdenbire olmaz. Klimakterium dediğimiz her kadında farklı gelişen bir süreçtir. En belirgin özellik adet ritmindeki değişikliklerdir. Örneğin 15-20 günde bir olup sıklaşabileceği gibi, 2-3 ayda bir olup seyrekleşebilir de. Ancak son adetten 4 aydan fazla geçtiği halde hiç adet kanaması olmaması durumunda menapozdan bahsedilebilir. MENAPOZDA GÖRÜLEBİLEN YAKINMALAR NELERDİR? Menapozda; gittikçe sıklaşan ve süresi uzayan ateş basmaları, terlemeler, çarpıntılar, uyku düzensizlikleri, sinirlilik, yorgunluk, cinsel isteksizlik gibi mizaç değişiklikleri, üro-genital bölgede kuruluk nedeniyle yanma hissi ve cinsel ilişkide ağrı, sık sık idrara çıkma, idrar tutamama gibi yakınmalar görülmektedir. Bütün bu yakınmalar bireylere bağlı olarak değişebilmekte, bazı kişilerce çok yoğun olarak yaşanırken bazıları daha sorunsuz bir menapoz dönemi geçirebilmektedir. ANCAK MENAPOZUN KADINLAR AÇISINDAN ÖNEMİ SADECE GÜNCEL YAŞAMDA OLAN BAZI SORUNLARLA SINIRLI KALMAMAKTA; MENAPOZ BELİRLİ BAZI RİSKLERİDE BERABERİNDE GETİRMEKTEDİR. NEDİR BU RİSKLER? En belli başlıları vücuttaki estrojenin azalmasına bağlı olarak kemik kalitesinin bozulması ve OSTEOPOROZ oluşmasıdır. Bunun sonucunda ileri yaşlarda kemik kırıkları artmaktadır. Ayrıca menapozla beraber kalp damar hastalıklarında belirgin artış görülmekte, Alzheimer’a yatkınlık oluşmakta, bu nedenlerle sakat kalma ve ölüm riskleri yükselmektedir. MENAPOZDAKİ KİŞİ NE YAPMALIDIR? Öncelikle her adet periyodundaki değişikliğin, menapoz demek olmadığının bilinciyle hastanın gerçekten menapoza girip girmediğinin saptanmasıyla işe başlamalıdır. Bu; bir kadın doğum uzmanına başvurarak, jinekolojik muayene ve basit hormonal testler ultrasonla yapılır. Yukarıda saydığımız yakınmalar kolaylıkla başka hastalıklarda da olabileceği için menopozun kesin saptanması, yaklaşımın belirlenmesi açısından son derecede önemlidir. MENAPOZDA NELER YAPILABİLİR? Amaç kişinin yaşam kalitesini artırmakla birlikte sağlığını korumaktır. Bunun için en önemli nokta her menapoz hastasına aynı tedavi protokolünü uygulamak yerine kişinin yakınmaları, ailesel özellikleri, beklentilerinin özenle saptanıp buna göre bir yöntem ortaya konmasıdır. Tedavi yöntemleri egzersiz gibi çok basit bazı önerilerden çeşitli bitkilerle destek tedavilerine veya hormon replasman tedavilerine kadar gidebilen geniş bir yelpazenin bireye özel olarak uygulanmasıdır. HER MENAPOZDAKİ kadın için uygun tedavi protokolu belirlendikten sonra tedavinin ortaya çıkarabileceği riskleri en aza indirmek için MAMOGRAFİ, KEMİK DANSİTOMETRİSİ, ULTRASON, rutin jinekolojik muayene, smear, endometrial biopsi gibi testler yapılır. Önemli bir nokta ise bu muayene ve tetkiklerin uzman kurumlarca ve ehil ellerle yapılması kadar hastanın kuruma, hekime güveni ve uyumudur. Uyum ve işbirliği sağlandığında oluşabilecek sorunlar başlangıç halinde saptanıp çözülebilir böylece SAĞLIĞIN KORUNMASIYLA BİRLİKTE YAŞAM KALİTESİNİN VE SÜRESİNİN ARTTIRILMASI AMACINA KOLAYLIKLA ULAŞILABİLİR